Gezond blijven.

We komen er steeds meer achter dat gezondheid niet alleen iets is wat je is gegeven, maar dat je er veel aan kan doen. Naar schatting is ongeveer 15% van alle ziekten aangeboren. Het overgrote merendeel dus niet. Daar kun je dus zelf meer of minder wat aan doen. Meer en meer leefstijlaspecten worden duidelijk. Om er even een aantal aan te stippen (in willekeurige volgorde): bewegen, voeding, stressreductie, slaap, zonlicht, spiritualiteit, meditatie en denken, zingeving/een passie hebben, sociale contacten, natuur, ademhaling, denken, drinken, het vermijden van toxische stoffen/een toxische omgeving (inclusief straling). Eigenlijk weten we dit al lang, maar op de een of andere manier zijn ze wat uit het zicht verdwenen.

Op deze aspecten kun je invloed hebben. Maar dat gebeurt niet vanzelf. Je moet je er eerst bewust van worden en er dan iets mee gaan doen. En hoe meer je met al die verschillende onderdelen doet, hoe gezonder je blijft of kan worden. Het goede nieuws is dat als je minder gezond bent je veel gezondheid terug kan winnen, dus hoe gezonder je wordt.

Wat het lastig maakt is dat er veel informatie te vinden is die eenzijdig of onjuist is. Of de informatie is zelfs tegenstrijdig. Daarom een paar dingen op een rijtje. Het is een kleine greep uit heel veel zaken.

Allereerst: de voedingsindustrie levert ons van alles, maar dat is niet altijd even gezond. Sterker nog: meestal is het ongezond. Onlangs is op de NOS een onderzoek aangehaald waaruit blijkt dat 85% van wat er in de supermarkt ligt ongezond is. Dat is wel even schrikken! Kort gezegd: alles wat in potjes, zakjes et cetera zit is ongezond. Hoe meer bewerkt hoe ongezonder. Vergeet niet dat het een doel van de voedingsindustrie is om klanten aan zich te binden. Dat gebeurt onder andere door het toevoegen van verslavende stoffen. Zo zit er in veel produkten (extra) suiker, zelfs bijvoorbeeld in worst. Terwijl allang duidelijk is dat suiker zeer ongezond is. In sommige kindermuesli zit meer dan 30% suiker. Stel je voor: van elke drie happen is een hap is puur suiker! Er zijn eindeloos veel van dit soort voorbeelden. Vergeet ook niet dat vrijwel elke frisdrank ongezond is. En dat lightproducten hoogstwaarschijnlijk ongezonder zijn dan suiker.

Het alternatief is je voedsel zelf klaarmaken. Het liefst van verse producten, onbewerkt en biologisch. Daar moet je tijd voor hebben/maken en ook geld voor hebben. Maar vaak lukt het voor een groot deel wel.

Wat bewegen betreft: we zijn gemaakt om te bewegen. En nu is het fijn dat wandelen, net als fietsen heel gezond is. Iedereen kent wel het 10.000 stappen per dag idee. Aan Harvard is het effect daarvan onderzocht. Ga je van 2000 naar 6000 stappen per dag dan heb je een grote gezondheidswinst. Ga je van 6000 naar 10.000 dat heb je ook grote winst. Maar daarna vlakt de winstcurve af. Dat betekent dat je heel veel meer moet lopen voor relatief weinig winst. Elke dag een uur (of twee keer een half uur) lopen of fietsen en je bent al over de helft. Beweeg je in de natuur, dan is de gezondheidswinst nog groter.

Voldoende drinken is ook belangrijk. Er zijn veel vaste vuistregels: minimaal een liter per dag, of anderhalf, of zelfs drie. Te weinig drinken is niet gezond, maar teveel is ook belastend voor het lichaam en met name de nieren. Daarbij komt dat er een enorme variatie is. Er zijn individuele verschillen: de een zweet meer dan de ander, maar ook algemene: als het heet is of als je je inspant zweet je meer. Als je veel fruit, komkommer en meer van dergelijke veel vocht bevattende dingen eet, kan je minder drinken. Stelregel is dat overdag je urine vrij bleek mag zijn. ’s Morgens is urine altijd wat donkerder. Daar kun je ook aan zien dat de nieren hun werk goed doen. Blijft de urine in de loop van de dag donker dan is meer drinken aan te raden. Dorst is vaak een goede raadgever. En water is het gezondst. Drink dat dus ook, naast eventueel thee, koffie en andere zaken.

Toxische stoffen kunnen in het milieu terecht komen, denk aan Pfas in het water en staalslakken in de grond. Deze krijg je indirect binnen. Directe inname kan bijvoorbeeld via medicijnen.

Als medicijnen noodzakelijk zijn, hebben we er heel veel aan te danken. Het is fantastisch om te zien wat een ongelooflijk arsenaal aan middelen we tegenwoordig tot onze beschikking hebben. Maar er zijn helaas ook vaak bijwerkingen. Dat betekent dat de indicaties goed en zuiver moeten zijn. En het lijkt erop dat dat niet altijd zo is. Net zoals in de voedingsindustrie spelen hier de belangen van de farmaceutische industrie een rol. Onderzoeken worden soms gemanipuleerd, om een grotere omzet te genereren. Aan het eind van deze alinea komt een link naar een voordracht van een bekende cardioloog, Aseem Malhotra. Samen met een grote groep collega’s heeft hij zich gebogen over onder andere statines (die worden gegeven bij een te hoog cholesterol). Hij stelt onomwonden dat de farmaceutische industrie het eigenbelang voor het belang van patiënten gaat (“profit before people”). Zijn conclusie is dat statines bij slechts een kleine groep patiënten enige baat geeft (4 dagen langer leven als winst bij een gebruik van 5 jaar) en dat het bij de meeste mensen niet helpt en vaak slechts bijwerkingen geeft. Een schokkende conclusie. (De link: Terugblik – Health Before Profit, de lezing is in het engels en engels ondertiteld.)

In dit artikel zijn enkele punten aangestipt die van belang zijn bij gezond blijven en gezonder worden. We kunnen er dus zelf veel aan doen. Zorg daarnaast als het even kan dat het leven echt fijne en leuke dingen brengt: genieten, zeker met dierbaren en geliefden, is onontbeerlijk in een goed leven.